Rozmowy oceniające w firmie
Poniżej znajdziesz zestaw praktycznych rad do tego jak przygotować się do oceny okresowej, które są wynikiem mojej codziennej pracy z klientami. Jestem coachem, psychologiem, socjologiem i trenerem biznesu. Założyłam firmę szkoleniową i z każdym rokiem mam coraz większe grono zaufanych klientów, którzy sprawdzili w praktyce moje kompetencje. Prowadzę szkolenia dla szefów i ich pracowników. Pomagam klientom przeciwdziałać frustracji wynikającej z tego, że nie dbają w sposób świadomy o swoje interesy. Pomagam szefom nie tracić cennych pracowników, których w porę nie docenili. Parę lat temu sama pracowałam w dziale HR pewnej korporacji. Gdybym miała wówczas taką wiedzę, którą chcę podzielić się z Tobą w poniższych sugestiach, z pewnością moja świadomość możliwości rozmowy okresowej byłaby znacznie większa. Zachęcam Cię do lektury poniższych sugestii.
Dlaczego warto przygotować się do oceny okresowej?
Sytuacja oceny okresowej to dobra okazja do zweryfikowania aktualnych możliwości w Twojej firmie. Jest to moment, w którym warto przedstawić szefowi swoje sukcesy, wyciągnięte wnioski z niepowodzeń, czy niedociągnięć oraz Twoje potrzeby. Jeżeli nie powiesz szefowi czego potrzebujesz, to raczej mało prawdopodobne, że sam to zauważy i doceni Cię podwyżką, czy zmianą stanowiska. Powiedzenie o swoich sukcesach, potrzebach, czy spostrzeżeniach leży w Twoim własnym interesie. Szef, ze względu na ogrom spraw na głowie, może tego nie dociekać. Oczywiście życzę Ci świadomego i uważnego szefa, który sam się domyśli, ale to raczej rzadkość. Nieprzygotowanie się do takiej rozmowy jest przygotowaniem sobie porażki, bądź, w lepszym przypadku, samo-utrudnieniem w Twoim rozwoju zawodowym.
Czym jest rozmowa oceniająca?
- Celem rozmowy oceniającej jest weryfikacja realizacji Twoich celów i zadań.
- Bywa, że rozmowa jest przez szefa postrzegana wyłącznie jako wypełnienie formularza oceny i oddanie go do działu HR.
- Zadbaj o to, aby Twój czas z szefem był dla obu stron owocny.
- W firmach, w których w świadomy sposób zarządza się potencjałem kadrowym, rozmowa oceniająca jest możliwością określenia Ciebie jako talent.
Co zrobić, aby być ocenionym jako talent?
- Bądź świadomy tego, jakich kompetencji i cech osobowości na danym stanowisku potrzebuje Twoja firma.
- Pamiętaj, że świadomie sprzedajesz swój czas i swoje kompetencje danej organizacji.
- Szybko i efektywnie realizuj swoje zadania.
- Nie bój się zadawania trudnych pytań.
- Wykazuj się inicjatywą. Proponuj nowe rozwiązania.
- Bądź własnym przedstawicielem handlowym tj. podkreślaj swoje sukcesy, promuj się.
- Weryfikuj, jak firma chce rozwijać Twoje kompetencje.
17 wskazówek, jak się przygotować się do oceny okresowej:
1. Czas spotkania będzie ograniczony, więc dobrze go wykorzystaj.
2. Nastaw się na sukces.
3. Przypomnij sobie kryteria oceny Twoich celów biznesowych.
4. Podsumuj stopień wykonania zadań i osiągnięć wyznaczonych w czasie poprzedniej oceny okresowej.
5. Nie bądź dla siebie zbyt surowy. Fundamentem działania dobrych negocjatorów jest ocenianie siebie wyżej, niż tak naprawę osobiście możesz myśleć. Rozmówca bierze pod uwagę to, co mówisz na swój temat, zatem mów o sobie dobrze.
6. Twojego szefa interesuje przede wszystkim zwrot z inwestycji, jaką było zatrudnienie Twojej osoby, więc kluczowym zadaniem podczas spotkania jest to, by bardzo wyraźnie dać do zrozumienia, jakie konkretnie oszczędności, działania, zabezpieczenia, zmiany itp. zostały wdrożone poprzez Twoją pracę i jej efekty.
7. Aby wzbudzić wrażenie osoby dobrze przygotowanej do rozmowy, staraj się opowiadać o swoich zrealizowanych celach metodą STAR:
a) SITUATION – jaka była sytuacja, cel, zadanie
b) TASK – co było do zrobienia (omówić zgodnie z hierarchią ważności),
c) ACTION – jak przebiegało wykonanie zadania, co sprzyjało, co blokowało i jakie działania wobec tych blokad zostały podjęte),
d) RESULT – jaki jest/był rezultat dla firmy (pozytywny), jaki dla zespołu i jaki dla Ciebie (nigdy nie zapominaj o tej kolejności, bo firma przede wszystkim chce realizować cele własne, a Ty masz zadbać o to, by firma realizowała Twoje).
8. Stwórz listę spraw, których nie udało Ci zrealizować w taki sposób jak byś tego chciał/a.
9. Zastanów się, jakie sprawy mogą szczególnie przykuć uwagę przełożonego, uwzględniając potencjalne zastrzeżenia, jakie może mieć wobec Ciebie i Twoich działań. Przygotuj sobie przekonujące argumenty na obronę stanowiska, uzasadnienie itp.
10. Zastanów się dobrze nad niepowodzeniami, niedociągnięciami, które miały miejsce – jakie wnioski możesz z tego wyciągnąć, jakie działania następnym razem powinny zostać wykonane, aby sytuacja się nie powtórzyła? Pamiętaj, że masz prawo popełnić błąd (o ile to było wynikiem Twoich działań), ale nie masz prawa nie wyciągnąć z tego wniosków.
11. Pamiętaj, że każdą swoją porażkę można potraktować jako dobre szkolenie, lekcję – przy założeniu, że wyciągasz wnioski i wdrażasz zmianę w działaniach, strategii itp, nie powtarzając tych samych błędów.
12. Stwórz kilka propozycji celów, do których chciałbyś dążyć, najlepiej metodą SMART (Simple (specyficzny), Measurable (mierzalny), Achievable (osiągalny), Relevant (istotny), Timely (określony w czasie) ).
13. Przekaż przełożonemu swoje oczekiwania względem firmy. Przygotuj tzw. BATNA, czyli:
a) Jakie masz oczekiwania (w wersji idealnej)? Na początku rozmowy możesz trochę wygórować swoje oczekiwania, co pokaże, że jesteś pewny tego, co umiesz i co sobą reprezentujesz. Zbyt „”grzeczni””, „”potulni”” pracownicy bywają pomijani w awansach.
b) Jakie masz oczekiwania (w wersji realistycznej)? Tu dajesz informacje o Twoich prawdziwych celach (inna umowa, podwyżka, budżet na studia, budżet na szkolenia, nowy sprzęt, planowany urlop).
c) Jakie masz oczekiwania na pocieszenie? Tak, abyś nie wyszedł ze spotkania z pustymi rękoma.
14. Wybierz odpowiedni strój podkreślający Twoje poważne podejście do sprawy (nawet jeżeli Twój szef ubierze się na luzie – to jego przywilej z racji stanowiska).
15. Omów spostrzeżenia dotyczące firmy, pracy, szans rozwojowych oraz zagrożeń. Przygotuj się pod kątem obserwacji konkurencji Twojej firmy i zasugeruj podobne działania u Twojego pracodawcy.
16. Daj się poznać jako osoba zorientowana na cel firmy i branżę, w jakiej pracujesz.
17. Uwaga: możesz zostać przez przełożonego poproszony o feedback jak Ci się z nim pracuje. Przygotuj się na udzielenie feedbacku metodą kanapki (plus, następnie obszar do rozwoju, następnie znowu plus).
Pamiętaj: powyższe sugestie należy dopasować do własnej sytuacji zawodowej. Są one jedynie zbiorem obserwacji i źródłem motywacji dla pracownika oraz pracodawcy.
Chcesz się przetestować w praktyce? Zapraszam na sesję job coachingową, lub konsultację HR.
Pozdrawiam,
Iwona Firmanty
Coach ICC, Psycholog, Socjolog, Trener biznesu